Przedsiębiorco, wypłacasz zasiłek? Starasz się o zasiłek? Kompletujesz dokumenty? Sprawdź, jakie zaczęły obowiązywać zasady dokumentowania prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Przepisy tego rozporządzenia wprowadziły nowe wzory druków stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków, tj.:

1) zaświadczenie płatnika składek – druk ZUS Z-3 (dotyczy pracowników),

2) zaświadczenie płatnika składek – druk ZUS Z-3a (dotyczy ubezpieczonych niebędących pracownikami, poza ubezpieczonymi, wymienionymi w pkt. 3),

3) zaświadczenie płatnika składek – nowy druk ZUS Z-3b (dotyczy osób prowadzących działalność pozarolniczą, osób z nimi współpracujących i duchownych,

4) oświadczenie w związku z roszczeniem o zasiłek chorobowy lub świadczenie rehabilitacyjne za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego – druk ZUS Z-10,

5) oświadczenie do celów świadczenia rehabilitacyjnego – druk ZUS Np-7,

6) oświadczenie do celów wypłaty zasiłku opiekuńczego – druk ZUS Z-15.

Zmiana wzorów dotychczas stosowanych druków wynika m.in. z konieczności usunięcia pola z numerem NIP ubezpieczonego. Poza tym, we wszystkich wzorach druków wprowadzone zostało pole przeznaczone do wpisania numeru rachunku bankowego ubezpieczonego, przez osobę ubiegająca się o zasiłek, gdy ona wypełnia odpowiedni druk (np. ZUS Np.-7, ZUS Z-15) bądź też przez płatnika składek tej osoby, gdy druk jest wypełniany przez płatnika składek (np. ZUS Z-3, ZUS Z-3a, ZUS Z-3b), a ubezpieczony wyraża chęć otrzymywania zasiłku na rachunek bankowy.

Stare wzory druków, zawierające numer NIP, mogą być stosowane wobec osób fizycznych objętych rejestrem PESEL, jednak tylko do dnia 31 grudnia 2012 r. Nowe wzory druków można otrzymać w placówkach ZUS lub pobrać ze strony internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (www.zus.pl).

Istotną zmianą jest to, że w przypadku nieprzerwanej niezdolności do pracy ubezpieczony będący osobą prowadzącą działalność pozarolniczą, osobą współpracującą z osobą wykonującą pozarolniczą działalność albo duchownym, przesyła kolejne zaświadczenie lekarskie do ZUS bez konieczności poświadczania przez płatnika składek, że tytuł ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego trwa nadal.

Ponadto Rozporządzenie nie nakłada na płatników zasiłku obowiązku stosowania zastępczej asygnaty zasiłkowej, karty zasiłkowej i listy płatniczej.

Dokumenty do zasiłku macierzyńskiego

Istotną zmianą jest możliwość zwrotu osobie ubezpieczonej skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka. Prawo do zasiłku macierzyńskiego może być ustalone także na podstawie kopii skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka potwierdzonej za zgodność z oryginałem przez płatnika zasiłku.

W przypadku urodzenia dziecka za granicą, dokumentem do wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres przed porodem może być także zaświadczenie o przewidywanej dacie porodu wystawione przez zagranicznego lekarza lub zagraniczny zakład leczniczy, albo zagraniczny akt urodzenia dziecka bądź jego kopia potwierdzona przez płatnika zasiłku za zgodność z oryginałem – za okres od dnia porodu.

W sytuacji przedłużenia do dnia porodu umowy o pracę zawartej na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy, dokumentem do wypłaty zasiłku macierzyńskiego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest skrócony odpis aktu urodzenia dziecka. (nie jest już wymagane składanie świadectwa pracy lub innego dokumentu stwierdzającego rodzaj zawartej umowy o pracę i datę rozwiązania stosunku pracy).

Jeżeli wypłata zasiłku macierzyńskiego przysługującego pracownicy lub pracownikowi jest dokonywana przez ZUS i pracodawca wystawia zaświadczenie płatnika składek na druku ZUS Z-3, nie jest już wymagane odrębne zaświadczenie o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego.

Odrębne zaświadczenie o okresie udzielonego urlopu jest wymagane w przypadkach, gdy zaświadczenie płatnika składek ZUS Z-3 nie jest składane, np. do wypłaty przez ZUS zasiłku macierzyńskiego pracownicy za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego albo dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

W przypadku przyjęcia dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, dokumentem do wypłaty zasiłku macierzyńskiego jest prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej albo umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy rodziną zastępczą a starostą oraz dokument potwierdzający wiek dziecka.

autor: Justyna Gul